5 tips voor het praten over de laatste levensfase
Lang en gezond leven, wie wil dat niet? Toch is goed om belangrijke zaken voor de laatste levensfase te regelen. Dat geeft rust en duidelijkheid. Voor jou, maar ook voor jouw naasten en je zorgverleners.
Er heerst vaak een taboe op het praten over de laatste levensfase. Waarom eigenlijk? We bereiden ons wel goed voor op andere belangrijke gebeurtenissen in ons leven, zoals een huwelijk of geboorte van een (klein)kind, maar niet of nauwelijks op onze laatste levensfase. Daarom: vijf tips om het gesprek hierover te starten.
1. Begin! Jij bepaalt hoe het moet
Veel mensen vinden het niet makkelijk om te praten over gevoelens, vooral als het om verdrietige onderwerpen gaat. Maar weet: er zijn geen vaste regels om hierover te praten. Jij en je gesprekspartner(s) bepalen samen ‘hoe het moet’. Er is geen goed of fout. Het is noodzakelijk dat je zelf de dingen zegt en vraagt die voor jou belangrijk zijn.
2. Praat met je (huis)arts
Ook artsen kunnen het moeilijk vinden om over de laatste levensfase te praten. Dat lijkt misschien gek, maar ook zij zijn mensen met gevoel. En ook zij weten niet altijd hoe ze moeten reageren op (heftige) emoties van anderen. Maar het is belangrijk dat je arts weet wat je wilt, zodat hij of zij de zorg kan geven die bij je past. Dus aarzel niet, en zeg en vraag wat je wilt. Vertel ook wat je verwacht of hoopt van de zorg en de behandeling in jouw laatste levensfase.
3. Boek een dubbelconsult
Als je met je huisarts wil praten, is het fijn dat je hier de tijd en ruimte voor hebt. Dat is moeilijk in een gesprek van tien minuten. Vraag dan ook altijd om een ‘dubbelconsult’. Doe je het samen met je partner? Vraag dan beiden om een dubbelconsult. Dan heb je veertig minuten om goed uit te leggen wat jouw wensen en verwachtingen zijn in het leven, én bij het sterven.
4. Doe het zo snel mogelijk
Begin zo vroeg mogelijk – op een rustig moment – met iemand te praten over je laatste levensfase. Zeker als je te horen hebt gekregen dat je een ziekte hebt die niet te genezen is. Je kunt dan zo veel mogelijk zelf bepalen hoe het laatste deel van je leven eruitziet. Bijvoorbeeld welke behandeling wil je nog als het slechter met je gaat? Of waar wil je sterven?
5. Leg het vast
Als je het gesprek hebt gevoerd met jouw naasten én jouw (huis)arts, is het noodzakelijk dat je het vastlegt. Dit kan in een wilsverklaring of levens-testament. In een wilsverklaring zet je op papier wat je medische wensen zijn. In een levenstestament leg je ook andere zaken vast, zoals wie jouw persoonlijke en financiële zaken afhandelt. Een wilsverklaring kun je zelf maken.
Meer informatie
Wil je meer weten over de laatste levensfase, palliatieve zorg, welke hulp beschikbaar is en keuzes die je kunt maken in de palliatieve fase? Kijk dan op de website www.overpalliatievezorg.nl.
