8 tips voor samen beslissen

Ja, ja, de dokter heeft ervoor gestudeerd, dus die zal het wel weten. Maar niemand weet beter wat de wensen zijn van iemand en wat voor diegene belangrijk is, dan de persoon zelf. Daarom is het belangrijk dat in gesprekken met zorgverleners ook dat wordt besproken. Ofwel: om samen te beslissen. BeterOud geeft 8 tips om het gesprek aan te gaan met de zorgverlener over wensen en voorkeuren.

1. Bespreek wensen tijdig

Wanneer oudere mensen acuut in het ziekenhuis worden opgenomen, zijn ze vaak erg ziek. Het is dan moeilijk om rustig na te denken over wat iemand belangrijk vindt en wat iemands voorkeuren en wensen zijn. Daarom is het goed als u deze zaken al eerder eens bespreekt, met uw partner, een andere belangrijke naaste of met de huisarts. Zodat op de momenten dat u niet zelf in staat bent samen te beslissen, iemand anders weet wat u zou willen.

Behandelpaspoort
Leg uw persoonlijke wensen en grenzen schriftelijk vast. Dan weten uw naasten en zorgverleners wat u zou willen, als u dat op dat moment zelf niet meer kunt aangeven. U kunt hiervoor bijvoorbeeld het Behandelpaspoort gebruiken. Dit paspoort kunt u aanvragen via de huisarts, apotheek of boekhandel of via: behandelpaspoort.nl

2. Neem iemand mee

Het is altijd mogelijk en verstandig om iemand mee te nemen naar een gesprek met een zorgverlener. Hij/zij kan u bijstaan tijdens het gesprek, door u te helpen dingen uit te leggen aan de zorgverlener, of door u te helpen de zorgverlener beter te begrijpen. Ook weet uw naaste meestal ook wat u belangrijk vindt en graag zou willen. Hij/zij kan ook helpen om dat te verwoorden als u dat zelf moeilijk vindt.

3. Wat vindt u belangrijk?

Wat wil u bespreken met uw zorgverlener? Veel mensen die ouder zijn, hebben meerdere gezondheidsklachten. Wat vindt u het belangrijkste? Uit onderzoek blijkt dat patiënten en zorgverleners niet altijd hetzelfde denken over wat het belangrijkste is. Zorgverleners denken bijvoorbeeld vaak dat pijnbestrijding het belangrijkste is, maar voor oudere patiënten blijkt zelfstandig functioneren vaak het belangrijkste te zijn.

4. Resultaat van de behandeling

Bespreek wat voor u persoonlijk van belang is bij het samen beslissen over een behandeling. Wat hoopt u dat de behandeling u oplevert? Voor veel ouderen is het belangrijk om zich fit te voelen, zelfstandig te blijven, sociale contacten te kunnen onderhouden en de dingen te doen die ze graag willen doen.

5. Geef informatie

Oudere patiënten zijn soms geneigd te denken: ‘Ik zeg maar niets, want de zorgverlener heeft ervoor gestudeerd’. Maar zorgverleners hebben juist informatie van u nodig over wat voor u belangrijk is en wat u zou willen. Dit helpt de zorgverlener om behandelmogelijkheden aan u voor te leggen die goed passen bij uw persoonlijke wensen en voorkeuren.

6. Neem bedenktijd

Vraag om bedenktijd als u dat nodig hebt. Als de situatie niet acuut is, is er meestal wel even tijd om over beslissingen na te denken. Het is heel normaal als u nog even met uw naaste of met anderen in uw omgeving wil praten om uw gedachten op een rij te zetten over een belangrijke beslissing. U kunt altijd vragen om een extra afspraak.

7. Vraag om begrijpelijkheid

Als u moeite hebt om de informatie die de zorgverleners u geven te begrijpen, kunt u de zorgverlener vragen om de informatie begrijpelijker uit te leggen. Ook als u gespannen bent, is het goed om dit aan te geven zodat de zorgverlener u wat meer op uw gemak kan stellen. Geef dit voor of tijdens het gesprek aan.

8. Gebruik hulpmiddelen

Er zijn hulpmiddelen die gebruikt kunnen worden voor een goede voorbereiding op het gesprek met de zorgverlener. Er zijn bijvoorbeeld verschillende vragenlijsten beschikbaar die u kunt invullen om de zorgverlener een overzicht te geven van hoe het met u gaat. U kunt ook oefenen in het samen beslissen. Bijvoorbeeld aan de hand van Oefendokter.nl, een website waar u een gesprek kunt oefenen met een online voorbeeld dokter.

‘Begin een goed gesprek’

Cliënten en zorgverleners hebben elkaar nodig om tot goede zorg te komen. Dat is de boodschap van de campagne ‘Samen Beslissen’. Het helpt als patiënten zich voorbereiden op het gesprek. En als zorgverleners open en uitnodigend zijn. Materiaal en tips zijn te vinden op https://begineengoedgesprek.nl. Campagnepartners zijn onder andere organisaties van patiënten, huisartsen, ziekenhuizen, verpleegkundigen en verzorgenden, zorgverzekeraars en het ministerie van VWS.