Blijven autorijden als je minder ziet

Gezichtsscherpte en gezichtsveld

Bij het autorijden spelen de gezichtsscherpte (de visus) en het gezichtsveld een belangrijk rol. De gezichtsscherpte bepaalt bijvoorbeeld hoe goed je borden kunt lezen. Een normale gezichtsscherpte, al dan niet gecorrigeerd door contactlenzen of een bril, ligt tussen de 0,8 (80%) en 1,5 (150%).

Met het gezichtsveld zie je dingen waar je niet gericht naar kijkt. Deze dingen zie je vanuit je ooghoeken en hebben een belangrijke waarschuwingsfunctie. Een normaal gezichtsveld met beide ogen is 180 graden en met één oog 150 graden.

Rijgeschiktheid

Voor het rijbewijs B voor het besturen van een personenauto en een motorfiets gelden de volgende criteria:
• Wanneer je met beide ogen kijkt, dan is een gezichtsscherpte van 0,5 vereist. Als één oog niet meer of verminderd werkt, dan dient de visus in het andere oog minstens 0,5 (50%) te zijn.
• Het gezichtsveld is horizontaal 120 graden en verticaal 40 graden. In het centrale deel van het gezichtsveld mogen geen defecten zijn. Het gezichtsveld wordt met twee ogen samen vastgesteld. Als je bijvoorbeeld met het ene oog een defect hebt in het gezichtsveld en op dezelfde plek in het andere oog niet, dan voldoe je toch aan de eisen. Zie voor meer informatie de website van het CBR.

Voldoe je nét niet aan de eisen van de visus of het gezichtsveld? Na een rijtest kan toch (gedeeltelijke) goedkeuring volgen. De visus mag hierbij niet lager zijn dan 0,4 (40%) en het resterende gezichtsveld moet minimaal 90 graden zijn. Voldoe je niet aan de eisen van de visus en ook niet aan de eisen van het gezichtsveld, dan wordt het rijbewijs niet afgegeven of verlengd.

Een rijbewijs is maximaal 10 jaar geldig. Vanaf je 70ste verjaardag is je rijbewijs nog maximaal vijf jaar geldig. Afhankelijk van de geconstateerde oogaandoening en als de oogaandoening progressief is kan het CBR het rijbewijs voor een kortere termijn afgeven.

Wat is gedeeltelijke goedkeuring?

Bij een gedeeltelijke goedkeuring krijg je een rijbewijs met een restrictie. Hierbij kun je denken aan de voorwaarde dat je alleen rijdt in de omgeving van je woonplaats. Ook kan het zijn dat je alleen bij daglicht mag rijden.

Autorijden met bioptische telescoop

Is je visus minder dan 0,4 (40%), dan is het soms mogelijk om via Koninklijke Visio te leren autorijden met een bioptische telescoop. Ook biedt Visio specifieke kijktrainingen die tot voldoende praktische rijgeschiktheid kunnen leiden.

Eigen verklaring

Met de Eigen verklaring geef je aan wat je gezondheidssituatie is. Deze verklaring kun je opvragen bij je gemeente, theoriecentra van het CBR en rijschoolhouders. Twee van de elf vragen gaan over de ogen. De Eigen verklaring dient als basis voor de keuringsarts.

Als er sprake is van een progressieve oogaandoening of als de visus van het beste oog lager is dan 0,7 (70%), vraagt het CBR een rapport op bij de oogarts. Dit gebeurt ook als er een afwijking is in het gezichtsveld. Kun je tijdens het rijexamen een kentekenplaat vanaf een afstand van 25 meter niet lezen? Ook dan vraagt het CBR om een rapport van de oogarts.

Het is verstandig om een verlenging van het rijbewijs vroegtijdig aan te kaarten bij je oogarts. Dan kunnen je situatie en de eventuele belemmeringen voor verlenging worden besproken. Als je bijvoorbeeld glaucoom hebt dan kan het rust geven als je weet welke plekken je in je gezichtsveld mist.

Zorgen over de rijgeschiktheid van iemand anders?

Heb je twijfels over de rijgeschiktheid van een familielid of een bekende? Dan is het verstandig met deze persoon in gesprek te gaan. Soms helpt een gesprek samen met de huisarts om de betrokkene te bewegen zelf een Gezondheidsverklaring in te dienen bij het CBR. Het CBR kan dan beoordelen of hij of zij rijgeschikt is. Op de website van het CBR lees je meer over dit onderwerp.

Vragen of twijfels?

Heb je een vraag over verminderd zicht? De medewerkers van de Ooglijn staan elke werkdag van 9u. tot 15:30u. voor je klaar. Bel de Ooglijn via 030 29 45 444, of stel je vraag via ooglijn@oogvereniging.nl. Hier zijn geen kosten aan verbonden.