Oversteken: begrip voor elkaar als fietser en voetganger

Elk jaar op 15 oktober wordt de internationale Dag van de Witte Stok gehouden. Door fysieke verkeersacties ‘Stop voor de witte stok’ wordt aandacht gevraagd voor het oversteekmoment van mensen met een visuele beperking. Hoewel in de verkeersregels staat dat bestuurders moeten stoppen voor de witte stok gebeurt dat vaak niet. Dit jaar gaat de aandacht specifiek uit naar overstekende voetgangers in contact met fietsers. Het is er niet simpeler op geworden door de enorme groei van het aantal fietsers in coronatijd, de komst van de stille snelle e-bikes en afnemende zebrapaden. Wat kun je zelf doen aan meer veiligheid op straat?

Met als thema ‘Samen in het verkeer, oog voor elkaar’ wil de Oogvereniging dit jaar juist bij fietsers begrip kweken voor de situatie waarin mensen met een visuele beperking zich bevinden wanneer ze deelnemen aan het verkeer en oversteken. Dat kan door het coronavirus dit jaar helaas niet met fysieke oversteekacties. Daarom vragen we, zowel landelijk als in de regio, met een onderzoek en filmpjes dit jaar online aandacht voor ons thema.

E-bikes

Het valt niet mee om voetganger met een visuele beperking te zijn. Eva Klassen (68): ‘Ik heb glaucoom en zie sinds twee jaar steeds slechter. Nu merk ik pas hoe weinig verkeerslichten er zijn en dat er minder zebrapaden te vinden zijn. Vaak is bij de oversteek van voetpad naar rijbaan het verkeerslicht voor fietsers weggehaald. Ik vind het een drama om dan over te moeten steken. Links en rechts komen er fietsers aan. Vooral die e-bikes zijn gevaarlijk.’
Ze wilde zelf nog niet aan een taststok, maar wil toch een cursus stoklopen gaan volgen. ‘Dan zien ze tenminste dat ik een stok heb en stoppen ze hopelijk.’

Zebra

Bij een oversteekplaats met zebrapad zónder verkeerslichten zouden voetgangers gewoon voorrang moeten krijgen. Zeker als iemand met een witte stok loopt. Geert Braat (71): ‘Ik heb macula degeneratie (md) en ben bewust met de taststok gaan lopen om mezelf zichtbaar te maken. Eigenlijk gebruik ik ‘m niet om mijn weg te vinden, maar om anderen te attenderen op het feit dat er iemand loopt die minder ziet. Als ik de stok niet bij mij heb, merk ik het verschil. Dan komen er van die jochies keihard aan fietsen en roepen naar me dat ik moet uitkijken waar ik loop. Met die witte stok stoppen ze ook niet altijd, maar hebben ze wel iets meer begrip.’

Scootmobielen

Je moet je stok ook goed gebruiken, zegt Braat. ‘Ik heb geleerd dat je eerst moet luisteren of er verkeer aan komt. Daarna steek je de stok naar voren en vervolgens stap je op de rijbaan. In artikel 49 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens staat dat alle bestuurders (fietsers, automobilisten, enzovoorts) moeten stoppen. Weet je wat zo apart is? Dat ik vaak merk bij bestuurders van scootmobielen dat zíj denken dat ze altijd voorrang hebben. Je zou wat meer begrip verwachten. Ik denk dat voorlichting veel kan doen.’

Begrip

Ook Eva Klassen vindt dat begrip veel kan doen. ‘Veel vrienden en vriendinnen rijden op een e-bike. Het is natuurlijk prettig dat je kunt blijven fietsen, ook als je een mindere conditie krijgt. Maar ik denk ook dat al die ouderen op de e-bike zich moeten realiseren dat er mensen zijn die minder goed zien. Als we begrip hebben voor elkaar komen we er wel.’ En daar is nu juist 15 oktober voor.

https://www.oogvereniging.nl/agenda/dag-van-de-witte-stok/

Rietje Krijnen

* De namen van de geïnterviewden zijn om privacyredenen gewijzigd.