De IPELtest
Onlangs is een nieuwe test voor rugklachten ontwikkeld, de IPELtest. De video die daarvan online staat ziet er veelbelovend uit. Vooral ook omdat daarmee een oplossing in zicht komt om een gevonden afwijking te corrigeren. De Ipeltest is bedacht door de schrijvers van een boek over rugpijn, orthopeed Menno Iprenburg en bewegingswetenschapper Jan Willem Elkhuizen. Seniorenwijzer zocht contact met hen om hier meer over aan de weet te komen.
Hoe hebben jullie deze test ontdekt?
Elkhuizen: In ons boek hadden we beschreven hoe bepaalde afwijkingen in een tussenwervelschijf kunnen ontstaan en hoe dat met speciale oefeningen is te corrigeren. Dat hebben we uit de wetenschappelijke literatuur en uit eigen onderzoek kunnen afleiden. Kort na de publicatie van ons boek bleek dat die oefeningen niet alleen werken als therapie, maar ook als test!
Iprenburg: Als je een hele specifieke beweging met de rug maakt, kun je vaststellen of de discus (de tussenwervelschijf red.) wel of niet goed functioneert. De test wordt zowel links als rechts uitgevoerd en zo krijg je een indicatie waar de functiestoornis zich bevindt. En daarmee weten we tegelijk ook welke oefening het meest effectief kan zijn als therapie.
Zijn er ook therapeuten die de test gebruiken?
Elkhuizen: In Nederland wordt de IPELtest door tientallen therapeuten gebruikt en ook in Canada en de VS is dit inmiddels opgepikt. In Nederland was Jeroen van Dijk uit Beverwijk een van de eerste fysio’s die de test gebruikte.
Van Dijk: ‘Het viel me bij mijn patiënten al snel op dat ik met deze test vaak een blokkade in de rug kon vaststellen en óók dat deze er vaak snel uit te krijgen was met de aansluitende oefening. Dat vond ik écht verrassend. Verder kan de test nuttig zijn bij zelf-management: zodra de patiënt weer wat stijvigheid bespeurt, kan hij de test en oefening thuis doen. Veel klachten kunnen zo in de kiem worden gesmoord: je haalt de blokkade eruit voordat er serieuze schade ontstaat!’
Is deze test ook door de doelgroep van dit blad, de senioren, te gebruiken?
Iprenburg: Jazeker! Ik ben de zeventig alweer ruim gepasseerd en heb de test en oefening ook zelf gebruikt. En met goed resultaat! Maar helaas is het wel zo dat het lichaam er niet beter op wordt als je ouder wordt. Soms is er zoveel slijtage in de rug en aangroei van extra bot, dat zenuwen bekneld raken, zoals bij een stenose. Dan kan een operatie nodig zijn en red je het niet meer met testen en oefenen.
In een andere video verklaren jullie het fenomeen ‘spit’. Er blijkt sprake te zijn van een soort ‘sluipmoordernaar’ in de discus. Hoe zit dat precies?
Elkhuizen: Door verkeerd gebruik van de rug (vooral veel teveel zitten) neemt de flexibiliteit van de discus af, met interne lekkages tot gevolg. Deze voel je aanvankelijk amper. Het suddert maar voort, maar het zet een deel van vezels in de discus wel op scherp. En dan opeens ‘out of the blue’ gaat iemand door z’n rug! Jaren geleden gebeurde dat met de sterkste man van Nederland toen hij op de bank iets van een tafeltje wilde pakken. Bizar toch? De video maakt duidelijk hoe dat kan.
Iprenburg: Ik heb meer dan 5000 hernia-operaties verricht, waarvan ruim 3500 endoscopisch met de PTED operatie. Van patiënten hoorde ik ook vaak dat de hernia ontstond na een vrij onschuldige beweging. Dat konden we nooit goed verklaren, maar nu wel. We hebben niet alleen een video gemaakt over spit, maar ook over het ontstaan van een hernia. Beide ziektebeelden zijn nauw aan elkaar verwant.
Hebben jullie nog tips voor onze lezers?
Iprenburg: Bekijk de video’s goed en lees ons boek. Als je weet hoe het werkt, kun je veel leed voorkomen. En bij een eventuele stenose in de rug: deze zijn tegenwoordig ook met een endoscoop te verwijderen. Dat betekent veel minder schade.
Elkhuizen: Denk ook aan de juiste slaaphouding: lig niet geschaard met de benen. Door langdurige draaiing in de rug en in de nek, kunnen serieuze rug- en nekklachten ontstaan!
Waar kunnen de lezers de Ipeltest en de andere video’s bekijken?
Elkhuizen: De Ipeltest staat beschreven in ons boek (vanaf de 6e druk) en de video staat online: Ipeltest.nl
