Een simpele stok: een wereld van verschil

In 1964 werd in Amerika de Dag van de Witte Stok in het leven geroepen: op 15 oktober. Sinds 1970 is er wereldwijd aandacht voor deze dag. Ook in Nederland.

De witte stok staat voor veel mensen met een visuele beperking symbool voor zelfstandigheid. Dankzij het gebruik van de herkenningsstok of de taststok is het mogelijk om veilig en zelfstandig aan het verkeer deel te nemen. Tenminste, zo zou het moeten zijn. Uit de verhalen van stokgebruikers blijkt dat de ‘gewone’ weggebruiker niet altijd rekening houdt met stokgebruikers.

Zekerheid

Marrit Postma (26) heeft een oogaandoening sinds haar twaalfde. Ze ziet wel contrasten. Marrit wisselt het gebruik van de taststok en de herkenningsstok af. ‘In vreemde omgevingen gebruik ik de taststok. Die valt meer op en het is makkelijker obstakels te omzeilen.’ In bekende omgevingen loopt ze liever met de herkenningsstok. De stok is dan vooral bedoeld om medeweggebruikers duidelijk te maken dat ze slecht ziet. Sinds ze de kleine Micah van drie maanden heeft, loopt ze ook bekende stukjes met de taststok. ‘Micah zit vaak in een draagdoek. Ik moet er niet aan denken dat ik ergens over zou struikelen. De taststok geeft me toch meer zekerheid.’ Wat Marrit vervelend vindt, is dat anderen vaak denken dat ze volledig blind is. ‘Het is jammer dat andere weggebruikers zo onbekend zijn met stokgebruikers. Ze kunnen nare opmerkingen maken als ze ontdekken dat ik wel iets zie. Dan denken ze gelijk dat ik me aanstel en dat ik wel zonder stok kan. Dat is soms frustrerend. Net als automobilisten en fietsers die geen rekening met je houden en gewoon doorrijden.’

Mobiliteit

Het zijn vaak gesignaleerde ergernissen vertelt Roland van Grinsven, mobiliteitstrainer. Roland: ‘Het gebruik van de stok vergroot de mobiliteit van de gebruiker en werkt tweeledig. De gebruiker kan zijn omgeving aftasten en obstakels uit de weg gaan. Voor de andere weggebruikers is de stok een herkenningsteken. De herkenningsstok heeft een signaleringsfunctie voor de medeweggebruikers. De taststok is een echt hulpmiddel voor de gebruiker.’ Hoewel deze verschillen voor mensen die wel goed zien er niet toe doen, nemen de gebruikers zelf wel degelijk het onderscheid waar.

Aandacht blijft nodig

Op de vraag of de aandacht voor de witte stok nog wel nodig is, antwoordt Roland bevestigend. ‘Zolang andere weggebruikers denken dat ze nog even snel kunnen passeren en zolang ze nog niet weten dat ook slechtzienden met een stok kunnen lopen, blijft aandacht nodig. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de elektrische auto en de snelle elektrische fietsen. Die maken de zelfstandigheid in het verkeer er niet gemakkelijker op. Aandacht voor de witte stok is misschien wel meer dan ooit nodig.’

Meer weten?

Neem contact op met de Ooglijn: 030-2945444 of ooglijn@oogvereniging.nl. Meer over leven en werken met een oogaandoening leest u ook op www.oogvereniging.nl.