Gebroken heup, gezamenlijke zorg

Oudere mensen die hun heup breken, zijn vaak zeer kwetsbaar. Zo lopen ze een groot risico op doorliggen, urineweginfecties en acute verwardheid (delier). Om deze groep patiënten hiervoor te behoeden, heeft het Martini Ziekenhuis een nieuw zorgpad ontwikkeld. ‘De verschillende vakgroepen en afdelingen hebben hun zorg volledig op elkaar afgestemd’, schetst traumachirurg Eelke Bosma. ‘Daardoor krijgt de patiënt de zorg die bij hem past, dag én nacht en van a tot z.’

Het nieuwe zorgpad begint op de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Martini Ziekenhuis. Een patiënt die wordt binnengebracht met een heupfractuur krijgt meteen een anti-doorligmatras. ‘Hiermee proberen we de kans op doorligwonden te verminderen’, verduidelijkt orthopedisch chirurg Bas Knobben. Daarnaast is er een belangrijke rol weggelegd voor de geriater, gespecialiseerd in de zorg voor kwetsbare ouderen. Deze arts bezoekt de patiënt zo snel mogelijk om het risico op delier te inventariseren. Verder brengt de geriater het medicatiegebruik in kaart en onderzoekt de oorzaak van de heupfractuur. Tot slot bepaalt deze arts of er sprake is van botontkalking.

Pijnstilling

Ook op de operatiekamer van het Martini Ziekenhuis zijn patiënten met een heupfractuur in goede handen. Zo is de pijnstilling tijdens en na de ingreep volledig afgestemd op hun persoonlijke situatie. Daardoor ervaren ze na de operatie weinig tot geen pijn en is de kans op misselijkheid minimaal. Dankzij deze pijnstilling op maat kunnen patiënten vervolgens snel beginnen met revalidatie. Daarbij krijgen ze hulp en advies van een fysiotherapeut, zelfs in het weekend. ‘Hoe sneller deze patiënten weer gaan bewegen, hoe vlotter hun herstel’, benadrukken Bosma en Knobben. ‘We doen er dus alles aan om hen zo snel mogelijk weer op de been te krijgen.’

Contact

Al tijdens de ziekenhuisopname wordt de thuissituatie van de patiënt in kaart gebracht. Zo nodig wordt er thuiszorg ingeschakeld of een plekje in een verpleeghuis gereserveerd. Zes tot acht weken na de operatie volgt een controleafspraak in het Martini Ziekenhuis. ‘En wie tussendoor vragen heeft, kan altijd contact opnemen met ons opnemen’, verzekeren de twee medisch specialisten.

Volgens Bosma en Knobben is het nieuwe zorgpad een schot in de roos. ‘Patiënten met een heupfractuur krijgen in het Martini Ziekenhuis eenduidige en hoogwaardige zorg op maat. Daar worden ze letterlijk beter van.’

De heer Tolsma uit Peize glijdt een week voor zijn 79e verjaardag uit op de trap en belandt met een smak op de stenen vloer. ‘Ik voelde meteen dat het foute boel was’, blikt de Drent terug. Aanvankelijk denkt de dienstdoende huisarts dat Tolsma’s kwetsuur wel meevalt. Maar de klachten blijven en na een week wordt hij alsnog naar het Martini Ziekenhuis verwezen. Een röntgenfoto schept duidelijkheid: de jarige patiënt heeft zijn heup gebroken.

Als de diagnose is gesteld, gaat het snel. Slechts enkele uren later wordt Tolsma’s heupfractuur vakkundig onder handen genomen. Als hij uit de narcose ontwaakt, is de pijn grotendeels verdwenen. De volgende ochtend mag hij onder begeleiding van een fysiotherapeut een stukje lopen. Dit gaat zo goed, dat hij een dag later weer naar huis mag. ‘Ik ben prima verzorgd in het Martini Ziekenhuis, maar het is nergens beter dan thuis.’

In de weken daarna zet het herstel verder door. Om herhaling te voorkomen, krijgt de Peizenaar medicijnen tegen botontkalking voorgeschreven. Ondertussen blijft hij volop in beweging. ‘Ik heb alweer een straatje gelegd’, lacht Tolsma. ‘Ik kan nu eenmaal niet stilzitten.’