Incontinentie: hulp voor mantelzorgers

Moeten zorgen voor iemand met incontinentie is niet niks. Veel mantelzorgers weten dat uit eigen ervaring. Zij vinden weerklank bij onder meer Dr. Paul van Houten, specialist Ouderengeneeskunde, Hoofd Medische Dienst Zonnehuisgroep Amstelland te Amstelveen.

Als deskundige op het gebied van (in)continentie is hij verbonden aan de website www.zorgvoorbeter.nl. Van Houten bepleit dat altijd eerst gekeken moet worden of mensen voor incontinentie behandeld kunnen worden en dat ze die behandeling dan ook daadwerkelijk krijgen. Kan dat niet, dan moeten “degenen die er niet meer vanaf kunnen komen zo min mogelijk hinder ondervinden van de incontinentie. Goede advisering en adequate zorg kunnen veel leed voorkomen.”

De Continentie Stichting Nederland heeft daarom op haar website www.continentiestichting.nl een speciaal hoofdstuk met aandachtspunten voor mantelzorgers. Daarbij is gebruik gemaakt van het boekje ‘Toiletgang bij dementie’, een boekje dat Paul van Houten en de journaliste Aliëtte Jonkers schreven voor professionele verzorgers. Veel van wat erin staat is ook heel nuttig voor mantelzorgers. Het kan helpen ouderen met incontinentie – ook als geen sprake is van dementie – op de juiste manier te verzorgen of goed beslagen ten ijs te komen bij overleg in het zorgcentrum.

Maatwerk

Een goede aanpak van incontinentie is maatwerk. Die aanpak moet zijn afgestemd op de situatie van de betrokken oudere en die van de mantelzorger(s). Dat vraagt om goed onderling overleg tussen alle betrokkenen: de mantelzorgers, eventueel een arts en andere professionele verzorgers – en als het kan de oudere om wie het gaat. Zij moeten het met elkaar eens zijn over de aanpak.

Zonder goede diagnose opvangmateriaal gaan gebruiken, is verre van een goede aanpak. Pas na een goede diagnose is duidelijk of en op welke manier de incontinentie eventueel te verminderen of te verhelpen is. Opereren is echt de allerlaatste optie. Er zijn minder ingrijpende mogelijkheden: bijvoorbeeld een andere zithouding op het toilet, meer beweging, blaastraining, oefening van bekkenbodemspieren, soms ook medicijnen.

Blijkt er geen behandeling mogelijk, dan moet alles gericht zijn op goede zorg. Dat wil zeggen: goed passend (!) incontinentie-materiaal, goede huidverzorging en tevens tegengaan van geurtjes.
Wilt u meer weten over hulpmiddelen bij incontinentie, kijk dan op: https://tinyurl.com/y8a2kdew

Tips

Alvast drie tips.

Tip 1: Wassen met water en zeep is minder vanzelfsprekend dan het lijkt. Zeep is een belasting voor de huid. Kant-en-klare wasdoekjes zijn soms een beter alternatief.

Tip 2: Pas op voor vochtletsel. Huid die te lang nat is, wordt wit en zacht. Later ontstaan rode vlekken en nog later wonden. Raadpleeg meteen een arts. Vergelijkbare plekken kunnen namelijk ook ontstaan als gevolg van doorliggen.

Tip 3: Wassen en tillen is soms een heel gedoe. Op internet zijn instructiefilmpjes te vinden.

Op www.zorgvoorbeter.nl/incontinentie staan instructiefilmpjes voor bijvoorbeeld het verwisselen van opvangmateriaal. Andere praktische instructiefilmpjes voor verzorgen en verplaatsen zijn te vinden op: www.samenbeterthuis.nl.

Meer informatie over (urine-)incontinentie en over aandachtspunten voor mantelzorgers: www.continentiestichting.nl