(Online) daten met een longziekte

Tekst: Judith van Ankeren

Apps als Tinder en datingsites als Lexa hebben de zoektocht naar liefde een stuk simpeler gemaakt. Zeker als je geen energie hebt om steeds de hort op te gaan. Alleen: hoe en wanneer vertel je over je longziekte?

Natuurlijk weet niemand méér over daten met een longziekte dan de ervaringsdeskundigen zelf. Dus vroegen we op de Facebook-pagina van het Longfonds naar ervaringen. En over een ding bestond geen discussie: je hoeft niet al in je datingprofiel te zetten dat je een longziekte hebt. Beter van niet zelfs. Psycholoog en onderzoekster Marrit Tuinman is het daarmee eens. ‘Uit een experiment met verzonnen datingprofielen bleek dat de interesse in een date met iemand bij wie ziekte een rol speelt, lager was dan bij wie ziekte geen rol meer speelt in het dagelijks leven.’

Aan de andere kant is het ook weer niet handig om met ernstig astma een verstokte roker aan de haak te slaan. Maar daar heeft ervaringsdeskundige Alexandra Smit wel een tip voor: ‘Ik had destijds op mijn datingprofiel staan dat ik een niet-roker zocht. Mannen die rookten, reageerden dus niet.’

Geen vaste regel

Wanneer is dan wel het juiste moment om over je longziekte te vertellen? Eigenlijk is er geen vaste regel. Het ene contact gaat nou eenmaal veel sneller de diepte in dan het andere. Maar voel je zeker niet verplicht om het te melden als je alleen nog maar aan het chatten of mailen bent. Tuinman: ‘Uit mijn onderzoek bleek zelfs dat maar twee tot vijf van de honderd singles het graag wil weten vóór de eerste date. Zelf zou ik zeggen: wacht tot je elkaar een keer of drie hebt ontmoet. Dat geeft de ander de kans je alvast een beetje te leren kennen.’

Toch heeft het ook voordelen om het juist direct op tafel te gooien. Zo scheid je het kaf van het koren. Knapt iemand af, dan was het toch niets geworden en heb jezelf moeite bespaard. Setareh Foumani vertelde daarom al vóór de eerste ontmoeting dat ze ernstig astma heeft. ‘Mijn moeder zei: als je een serieuze relatie wilt, dan moet je zelf ook serieus alles durven vertellen. Dus meteen als ik een match had, gaf ik aan wat mijn situatie was.’

Het te lang uitstellen is hoe dan ook niet verstandig, denkt Tuinman. ‘Dan wordt de drempel steeds hoger en kan het als liegen gaan voelen. Je verzwijgt toch iets belangrijks.’

Je hoeft niet in je datingprofiel te zetten dat je een longziekte hebt

Begripvol of afwijzend?

Klikt het goed met iemand, dan is de volgende vraag: hoe vertel ik het? Kies als het even kan voor een natuurlijk moment in het gesprek, bijvoorbeeld als het over werk gaat of sporten. Setareh: ‘Op de vraag wat ik die dag had gedaan, antwoordde ik bijvoorbeeld: ‘Ik heb heerlijk in het zonnetje gewandeld. Op dit moment wil ik goed voor mijn lijf zorgen en proberen conditie op te bouwen. Mijn longen staan even voorop.’

Bewaar de medische informatie voor een later moment, maar vertel wel duidelijk hoe je longziekte je leven beïnvloedt. Tuinman: ‘Let er daarna op hoe de rest van dat gesprek verloopt. Ook de reactie van de ander telt immers mee voor het verloop van het contact. Is degene aan wie je over je ziekte vertelt begripvol en geïnteresseerd of afwijzend? En gun je hem of haar de ruimte om eraan te wennen?’ Uit onderzoek blijkt dat jongeren tussen de 18 en 25 jaar wat vaker moeite met een ziekte hebben dan mensen die wat ouder zijn, en dan vooral met de beperkingen die een ziekte met zich kan meebrengen. Tuinman: ‘Dat is ook best logisch, want als je jong bent heb je nog een ideaalplaatje in je hoofd. Hoe ouder je bent, hoe meer je zelf hebt meegemaakt. De een is failliet gegaan, de ander heeft een pijnlijke scheiding achter de rug. Iedereen krijgt een rugzakje. Een longziekte gooit dan minder snel roet in het eten.’

Laat je niet weerhouden

Natuurlijk is het spannend om je kwetsbaar op te stellen, maar ook de moeite waard, zo weet Setareh Foumani uit ervaring. ‘Met één match, Alain, werden de gesprekken alleen maar leuker en leuker. Ik had immers al verteld dat ik een longziekte heb. Het was hierdoor meteen geen ‘ding’ meer. Voor ik begon met daten was ik doodsbang dat het allemaal niets zou worden. Maar het bracht het me alleen maar meer doordat ik heel open was. In de volgende gesprekken en dates leerde hij waar ik wel en niet in word beperkt door de longziekte. Nu, bijna twee jaar later, gaan we trouwen. Alain heeft begrip voor mijn astma, zelfs op de dagen dat ik er zelf even geen begrip voor heb!’

Ook als iemand ‘op papier’ niet helemaal ideaal lijkt, kan het toch goed uitpakken. Zo was Alexandra Smit zwaar allergisch voor katten. ‘Dus toen ik iemand ontmoette met twee katten, was dat wel even slikken. In het begin had ik wel last, maar we wonen nu al twee jaar samen en inmiddels gaat het uitstekend. Je hoort weleens dat je na een tijdje minder allergisch bent voor je eigen huisdieren. In mijn geval is dat zeker zo.’

Wacht met vertellen tot je elkaar een keer of drie hebt ontmoet

Wie toe is aan een nieuwe liefde, hoeft zich dus niet te laten weerhouden door een longziekte. Online daten kan juist een uitkomst zijn, vindt Marja van den Berg: ‘Waar anders vind je iemand als je niet naar de kroeg gaat of naar sportverenigingen? Ik heb direct bij de eerste date over mijn COPD verteld en wat de toekomst zo ongeveer kan brengen. We hebben eerst drie jaar gelat en zijn inmiddels al weer drieënhalf jaar getrouwd.’

Tips & adviezen

• Op je datingsprofiel al vermelden dat je een longziekte hebt, is echt niet nodig. Zet eventueel wel ‘niet roken’ op je eisenlijstje.
• Wacht ook weer niet te lang met vertellen, want dan kan het als liegen gaan voelen. Kies een zo natuurlijk mogelijk moment en bewaar de medische details voor later. Over het algemeen geldt: hoe ouder, hoe minder het een issue is.
• Geef de ander de ruimte om eraan te wennen.