Ouder worden en de prostaat
De prostaat, ook wel voorstandersklier genoemd, is een klein orgaan dat vlak onder uitgang van de blaas ligt. De plasbuis loopt vanuit de blaas, door de prostaat, naar buiten.
De prostaat bestaat uit klierweefsel en maakt zaadvocht aan, het vocht dat de zaadcellen omringt tijdens het klaarkomen.
Vanaf de puberteit gaat de prostaat groeien. Dit gebeurt onder invloed van het hormoon testosteron. De mate waarin de prostaat groeit verschilt per persoon. Het groeien van de prostaat noemen we benigne prostaathyperplasie ofwel goedaardige prostaatvergroting. Door de ligging van de prostaat, rondom de plasbuis, kan het zijn dat de doorgang van de plasbuis afneemt en de urine minder makkelijk door de plasbuis kan stromen. Dan kunnen er verschillende plasklachten ontstaan zoals:
• Een minder sterke (of zwakke tot zeer zwakke) urinestraal, doordat de doorsnede van de plasbuis kleiner wordt.
• Niet meteen kunnen starten met plassen bij aandrang.
• Achterblijven van urine in het horizontaal verlopende deel van de plasbuis. Bij opstaan wordt dit restje urine toch geloosd (nadruppelen)
• Niet in een keer uit kunnen plassen, en het gevoel houden niet leeggeplast te zijn. Doordat de blaas hard moet samentrekken om de urine door de nauwere plasbuis te sturen, kan de werking van de blaas ook afnemen, hierdoor moet men vaak snel achter elkaar kleine porties plassen of voelt men een toegenomen drang om te plassen met soms zelfs zo sterke drang dat er urine wordt verloren
• Branderig gevoel bij het plassen door de toegenomen druk in de plasbuis
Gelukkig komen deze verschijnselen meestal niet allemaal tegelijk voor bij mannen met prostaatvergroting maar de meeste mannen melden er wel een aantal van. In de volksmond worden deze klachten ook wel ‘de oude mannen kwaal’ genoemd. Veel mannen ervaren het als een vervelende kwaal.
Wanneer men deze verschijnselen bemerkt, is het verstandig naar de huisarts te gaan. De huisarts kan vaststellen of het om een goedaardige vergroting van de prostaat gaat. Dan kan verwijzing naar de bekkenfysiotherapeut een mogelijkheid zijn. Ook kan u eventueel doorverwezen worden naar de uroloog.
Wat kan je er zelf aan doen?
Door de veranderingen met betrekking tot het plassen die ontstaan als gevolg van het groeien van de prostaat, gaan veel mannen hun plasgedrag aanpassen. Zo persen ze bijvoorbeeld om kracht op de straal te zetten of gaan ze hun bekkenbodemspieren heel krampachtig aanspannen om het gevoel van drang tegen te gaan. Maar juist deze reacties helpen niet, ze werken zelfs eerder averechts!
Tijdens persen wordt de plasbuis namelijk dichtgedrukt en wordt het nog moeilijker om te plassen. Het is juist belangrijk zo ontspannen mogelijk te plassen, rustig te zitten of ontspannen te staan en de tijd te nemen om goed en ontspannen uit te plassen (zie ook vorige edities van de Seniorenwijzer). Om nadruppelen te voorkomen kan men de plasbuis leeg wrijven ook wel ‘leegstropen’ genoemd. Plaats hiervoor de vingers achter de balzak en wrijf het horizontaal verlopende deel van de plasbuis en vervolgens ook de rest van penis met een lichte druk leeg.
Wanneer men veel aandrang heeft om te plassen, kan dat als vervelend worden ervaren. Door het rustig aanspannen en ook weer goed ontspannen van de bekkenbodemspieren kan de drang afnemen. Pas op dat te vaak en te strak aanspannen van de bekkenbodemspieren juist weer kan leiden tot nog meer drang.
Het op de juiste manier aanspannen van de bekkenbodemspieren maar ook het corrigeren van het plasgedrag, is voor veel mannen best moeilijk. Geldt dat ook voor u, neem dan contact op met een geregistreerd bekkenfysiotherapeut. U vindt deze via: www.defysiotherapeut.com
