Shakespeare bij Bijzondere Collecties Amsterdam
Er is geen toneelschrijver zulke diepe sporen door de theater- en literatuurwereld heeft getrokken als Shakespeare. In 2016 was het 400 jaar geleden dat de Britse toneelschrijver overleed, maar nog steeds spreekt Shakespeare tot de verbeelding. De tentoonstelling ShakespeareNL van Bijzondere Collecties Amsterdam laat zien hoe hij Nederland veroverde, en hoe hij nog steeds dagelijks in vele levens aanwezig is. Met een grote hoeveelheid kostuums, oude werken, maquettes en foto’s wordt Shakespeares invloed zichtbaar gemaakt.
Nederland
Nederland maakte al vroeg kennis met Shakespeare. In 1623 werden de toneelstukken van Shakespeare verzameld, dit werd het First Folio genoemd. Het eerste exemplaar dat Engeland verliet, kwam vermoedelijk in 1647 in de bibliotheek van diplomaat en geleerde Constantijn Huygens terecht. Dit exemplaar bevindt zich nu in Washington. In de tentoonstelling is een Second Folio te zien, een gecorrigeerde versie van het First Folio. Dit is het exemplaar van de excentrieke kunstenaar Alexander Ver Huell, die in 1897 overleed. Bekend is dat ook Amsterdamse burgemeester (1651-1660) Johan Huydecoper van Maarsseveen een Second Folio aanschafte. En de vroege relatie tussen Shakespeare en Nederland gaat nog verder dan dat: ook de eerste Shakespearevertaling werd in Nederland gemaakt. In 1654 vertaalde Abraham Sybant de komedie The Taming of the Shrew, bekend als Het Temmen van de Feeks, als De Dolle Bruyloft. Dit toneelstuk is daarna enkele malen in de Amsterdamse Stadsschouwburg opgevoerd. Populair was Shakespeare toen nog niet: mensen bezochten liever classicistische Franse toneelstukken.
Kostuums
Shakespeare werd definitief bekend bij het grote publiek dankzij Louis Bouwmeester van het Het Nederlandsch Tooneel. Bouwmeester speelde vanaf 1880 meer dan tweeduizend keer in Koopman van Venetië, en daarnaast speelde hij de rollen van onder andere Hamlet, Richard III, Macbeth, en Romeo. Sindsdien is Shakespeare nooit meer verdwenen uit het Nederlandse toneellandschap, maar de voorstellingen zijn wel steeds beïnvloed door de tijdsgeest. Daar wordt ook veel aandacht aan besteed in ShakespeareNL. Bij de ene productie dossen acteur zich, net als in de tijd van Shakespeare, uit in weelderige Elizabethaanse kostuums, terwijl andere producties van Shakespeare juist sober zijn. Van de eerste categorie zijn prachtige kostuums van onder andere Rien Bekkers te zien, die ze maakte voor drie Shakespeareproducties van Toneelgroep Amsterdam. In die drie kostuums zijn grote verschillen te zien: de kostuums van Hamlet zijn naar Elizabethaanse traditie zeer gedetailleerd en loodzwaar, terwijl de ontwerper zich voor Richard III liet inspireren door Afrikaanse materialen en kleuren.
Bijzondere Collecties Amsterdam, Oude Turfmarkt 129.
http://bijzonderecollecties.uva.nl
Open van dinsdag tot en met vrijdag van 10:00 tot 17:00 uur, zaterdag en zondag van 13:00 tot 17:00 uur
