Terug van weggeweest: vogeltrek weer in gang
Waar merels, roodborsten koolmezen en andere thuisblijvers al druk nestelen, moet een deel van onze broedvogels nog terugkeren. Toch zien en horen we al steeds meer vogels die we een tijdje gemist hebben. Zo klinkt de zang van de tuinfluiter weer sinds half april en naar de wielewaal kunnen we begin mei ook weer op zoek. Kortom; de vogeltrek is weer in volle gang!
Twee keer per jaar kan de vogelliefhebber zijn hart ophalen tijdens de vogeltrek. Honderden miljoenen vogels in Europa verplaatsen zich momenteel naar hun broedplekken, om in het najaar de omgekeerde weg weer af te leggen. De vogels die tijdens het voorjaar onze landsgrenzen binnenkomen, hebben de winter over het algemeen doorgebracht in warmer oorden in Zuid-Europa en Afrika en keren nu terug naar het noorden om een gezin te stichten.
De Rietzanger
De eerste terugkeerders mochten we al in februari en maart verwelkomen. Lepelaars, grutto’s en tjiftjaffen zijn bijvoorbeeld alweer een tijdje in ons land. De échte piek van de voorjaarstrek valt eind april en begin mei. In deze weken komen dus tal van ‘Afrikagangers’ naar Nederland. Gele kwikstaarten en rietzangers laten zich inmiddels al weer zien en horen. Lange afstand trekkers als spotvogels, zomertortels en wielewalen moeten bijvoorbeeld nog terugkeren.
Omdat de meeste trekvogels de kustlijn volgen, kan de echte trekvogelliefhebber zijn hart ophalen aan zee. Zeker met mooi weer en een zachte zuidoostelijke ‘rugwind’, is een comfortabel plekje in de duinen een uitstekende basis om de vogeltrek met eigen ogen te zien. Met een beetje geluk trekken er honderden tot misschien wel duizenden vogels tegelijk langs. Niet voor niets zijn er veel ‘trektelposten’ te vinden langs de kust.
Maar ook elders in het land duiken de terugkerende vogels op. En bovendien; de vogels die in ons land komen broeden, zullen zich sowieso verspreiden, op zoek naar geschikte plekjes. Het is dus opletten geblazen op ‘oude bekenden’ de komende tijd en zaak om ogen en oren open te houden. Hoort u ‘koekoek’ of ‘dudeljo’ dan weet u genoeg!
De eerste gierzwaluwen zijn inmiddels alweer binnen. Traditiegetrouw arriveren gierzwaluwen rond Koningsdag in Nederland na een overwintering in de zuidelijke helft van Afrika. En halverwege mei zullen ze dan ook weer hun toevlucht zoeken onder dakpannen om een nest groot te brengen. De aanwezigheid van deze vogels met hun sikkelvormige vleugels en het gegier waar deze ‘100 dagen vogel’ zijn naam aan dankt, is voor velen een teken dat de zomer aanstaande is. Een zwaluw maakt misschien nog geen zomer, maar als de gierzwaluwen aan het broeden slaan komt ie toch wel dichtbij!
Benieuwd welke vogels wanneer binnenkomen? Bekijk dan de vogeltrekkalender.
De tuin-waarnemingen in deze grafiek laten goed zien waarom gierzwaluwen ‘100 dagen vogels’ genoemd worden. Ze verblijven zo’n 3 maanden in ons land. (bron: www.tuintelling.nl)
Tekst: Marc Scheurkogel, Vogelbescherming Nederland
Foto’s: Ger Scheurkogel
