De handicaps van niet-gehandicapten

Van alle mensen in ons land geldt 85% als niet gehandicapt. ‘Geldt als niet gehandicapt’, want veel zogenaamd niet-gehandicapten hebben wel degelijk een handicap, zelfs meerdere.

Die zijn blind voor wat nodig is om mensen met een beperking mee te laten doen in de samenleving. Die zijn doof voor wat mensen met een beperking zeggen dat nodig is om erbij te kunnen horen. Die denken daar niet na over na en zetten daartoe ook geen stappen. Vaak reageren zij heel spastisch wanneer mensen met een beperking opkomen voor hun recht mee te kunnen doen in de samenleving; rechten die deze mensen hebben op grond van het VN-Verdrag Handicap dat Nederland in 2016 heeft geratificeerd.

Treinen zonder toiletten

Er rijden in ons land treinen zonder toiletten. Toiletten in treinen zouden niet nodig zijn, dachten de gehandicapte niet-gehandicapten. Er zijn immers toiletten op stations. Betrokkenen zijn duidelijk blind geweest voor de circa 2 miljoen mensen in ons land met buik-/blaasaandoeningen. Dat betreft mensen die als zij naar de wc moeten, binnen enkele minuten een toilet moeten kunnen bereiken, anders gaat het mis. Stel dat je op tijd bij een station met toilet komt, blijft de trein dan netjes wachten tot je ‘klaar’ bent? Niet dus. ‘Actiegroep Treinen Met Toiletten’ (http://www.treinenmettoiletten.nl/) @pleeback vroeg keer op keer alsnog toiletten te laten aanbrengen. Nul op rekest: het was te duur. De Actiegroep vond wel gehoor bij Vivianne Heijnen, Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat. Die heeft in het Bestuursakkoord Toegankelijk OV laten vastleggen dat er in alle treinen een toilet moet zijn.

Hoge nood

Mensen met buik-/blaasaandoeningen – en eigenlijk iedereen die buitenshuis weleens hoge nood krijgt – merkt dat er in Nederland een schrijnend tekort is aan openbare toiletten. Gemeenten zagen de hogenoodzaak niet. Die moest hen duidelijk worden gemaakt. Daarom is op initiatief van de Maag Lever Darm Stichting de zogeheten Toiletalliantie opgericht. Die bundelt de krachten van o.a. patiëntenverenigingen, ouderenbonden, maar ook bijvoorbeeld Reizigersvereniging Rover, de ANWB en de fietsersbond. Hun doel: een einde maken aan het tekort.
https://www.iederewctelt.nl/

Veel gemeenten zijn niet blind meer voor het probleem en zetten stappen voor meer publiektoegankelijke toiletten. Mits daar aangemeld, zijn die toiletten gemakkelijk te vinden met de gratis Hoge Nood-app.
https://www.hogenood.nl/app

Het normen-excuus

Eén van de handicaps van een deel van de niet-gehandicapten is dat zij zich houden aan normen. Normen voor toegankelijkheid van gebouwen, voor inrichting van de openbare ruimte en voor van alles en nog wat. Die zijn ooit opgesteld met de beste bedoelingen. Maar helaas: die normen blijken niet altijd (meer) te voldoen. Toch blijven de gehandicapte niet-gehandicapten zich er aan houden. Worden ze erop aangesproken, dan is het antwoord: ‘Het voldoet aan de normen.’ Het zal wat. Als een norm niet voldoet, dan is die norm verkeerd en moet het anders. Steeds vaker worden (daarom) deskundige instanties en mensen met een beperking gevraagd mee te kijken naar toegankelijkheid van bestaande situaties en nieuwe projecten. Soms zijn kleine aanpassingen een geweldige stap vooruit. Het is ook financieel nuttig. Want vanaf het eerste begin toegankelijkheid meenemen in plannen, kost iets meer, 1 á 1,5%, maar achteraf aanpassen is nog kostbaarder. Troost u. Er zijn lessen geleerd: nieuwe normen zijn in de maak.

Inderdaad, er komt schot in. Hoe vaker gehandicapte niet-gehandicapten in contact komen met mensen met een beperking, hoe minder blind, doof, onnadenkend en spastisch ze worden. Ze gaan stappen zetten. Zo hoort het ook in een land dat het VN-Verdrag Handicap heeft geratificeerd.