Zelf vliegen boven de Waddenzee?

Vliegen boven de Waddenzee? Luchtfoto’s maken en ook nog zelf de stuurknuppel hanteren? Dat kan! Veel vliegclubs in Nederland nemen je met veel plezier mee. Ik vloog een retourtje Stadskanaal – Duitse Waddeneilanden. In een MLA – een Micro Light Aircraft, beter bekend als Ultra Light.

Help, ik vlieg! Amper heb ik A gezegd en ik ben al bij de Z, van Zelf Vliegen. Mijn piloot van vliegclub Westerwolde vindt het wel lekker. “Stuur jij terug naar Stadskanaal? Draai daar bij het Duitse Waddeneiland Baltrum maar naar rechts en dan richting Delfzijl. Dat is die rook daar in de verte”. Voor het eerst in m’n leven pak ik de stuurknuppel. De piloot meldt ons af bij ‘Bremen’ en zoekt contact met de verkeerstoren van Eelde. “Papa Hotel Four Juliet Seven requests for frequency change. Returning to Stadskanaal.” Ik hou ondertussen zo goed mogelijk de 2000 voet vast…

Zelf vliegen – welkom bij de club

Ik ben vanuit Twente vertrokken, met een geroutineerde piloot als chauffeur. We gaan met zijn auto richting ‘zijn’ vliegclub in Stadskanaal. “Ik vlieg al jaren bij de club. Sommigen hebben een eigen toestel, maar ik teken altijd in op een club-toestel – een Aerospool Dynamic WT9. Dat is een Micro Light.” Ik ken de piloot via via. Hij weet dat ik graag een keer mee wil. “Ik vlieg altijd in een gesloten tweezitter. In de volksmond heeft men het over een Ultra Light als het een open toestel is. Die hebben we ook bij de club. De Micro Light valt in de zelfde categorie maar is een stuk comfortabeler en heeft een veel groter vliegbereik. Ik neem meestal iemand mee als ik ga vliegen. Het is gezellig en een paar ogen extra is handig, want we hebben geen radar aan boord. Goed kijken en permanent opletten is belangrijk.”

Zelf vliegen – zelf kijken

Met verbazing bekijk ik de verschillen toestellen in de hangar. Boven en onder elkaar hangen en staan toestellen van de club en privé machines. De kleine open trikes (waarbij je in een stoeltje zit en onder een frame hangt), gesloten tweezitters en mini-Chessna’s. De MLA-klasse gaat tot 475 kg en de vereiste licentie is voor allemaal gelijk. De Aerospool Dynamic WT9 waarmee wij op pad gaan vliegt zo’n 160 km/h. En dan voelt het onder het kleine glazen koepeltje ineens heel kwetsbaar en klinkt de dienst-opdracht om zelf goed uit te kijken best heel serieus. Maar mijn piloot is een ervaren vlieger.

‘Uitkijken’ betekent ook: heel veel con-troles vooraf. Tank vol? Banden goed? Flaps, ontsteking, carburateur-verwarming? Remmen? Juiste frequenties bij de hand? Een hele lijst wordt afgewerkt. Het is wel een gek gevoel: super formele gang van zaken en tegelijk vrij als een vogel kunnen vliegen waar je wilt. Toch is de vrijheid ook weer niet zo groot: als we naar het buitenland willen moet er een vliegplan worden ingediend. En als ik op de terugweg een scherpe bocht naar links maak om het mooie Bourtange nog even te zien, heeft Eelde Tower dat onmiddelijk gezien: “PH4J7 Frequency Change approved”. Ze zien ons richting Duitse grens gaan, maar we stellen ze gerust. We blijven vandaag binnen de ‘controlled airspace’ van Eelde.

Vliegveld gesloten ??!

Net voor we vertrekken vanaf Stadskanaal belt mijn piloot nog even met vliegveld Norderney. Want als we er toch heen vliegen wil ik daar best landen en koffiedrinken! “Ah, Sie sind in Eine Stunde geslossen?” Oeps. Werkt dat zo? Ik ging er vanuit dat je gewoon naar Norderney vliegt en daar altijd terecht kunt. “Nee, al die kleine vliegvelden worden bemand door vrijwilligers. Ik tank altijd genoeg om sowieso weer terug te kunnen vliegen. Je ziet maar, zelfs het bemannen van de vliegvelden is vrijwilligerswerk.” Ja, serieuze hobby!

Het is zonnig en er zijn vandaag veel trikes actief. Zodra die aan de kant zijn, gaan wij naar de startbaan. Nou ja, naar het grasveldje. In no-time zijn we in de lucht en draaien we in een linker bocht naar de Waddenzee. We stijgen naar 2000 voet, de kruishoogte. Ik kijk links, rechts, boven. Best eng eigenlijk. Wat als er één met 160 km/h aankomt? “Iedereen let goed op. Eigenlijk zijn er nooit problemen. En de toren van Eelde ziet ons op de radar en kan waarschuwen wat er om ons heen gebeurt.” Toch zit ik niet helemaal rustig, maar de piloot vindt mij heel relaxed.

En nu ik

We kletsen honderd uit. “Hieronder ligt de Blauwe Stad en daar zie je de scheepswerf van Delfzijl. Ik zet ‘m nu op de rechter tank en ….” Ik kan het piloten-latijn niet allemaal volgen maar het is reuze interessant. Eigenlijk moet ik nog eens vaker mee, weet ik nu al. Ik pak mijn camera en richt me maar even op alles onder me. Voor ons duikt de Waddenzee op. Wat mooi, zo laat in de middag. Helder zicht, spiegelingen in het water, drooggevallen zandbanken. 2000 voet is net te hoog om de zeehonden te zien liggen.

We gaan tussen de Duitse eilanden Borken en Juist door, dan rechts naar Norderney en Baltrum. “Nu mag jij het verder doen”, hoor ik dan ineens. Daar had ik helemaal niet op gerekend. Leuk! Ik bedien de stuurknuppel met kleine bewegingen: dat is de truc. En tegelijk de neus in de gaten houden om in een bocht geen hoogte te verliezen. Het radioverkeer doet de piloot. Al die frequenties… We kijken op de kaart: “Kijk hier zitten we. Hou Delfzijl nog maar even aan.” Knap, om zoveel dingen tegelijk te doen. Ik concentreer me maar liever even op de horizon en op de hoogte.

Terug op aarde

Ik heb geen idee hoelang we onderweg zijn geweest als het vliegveld van Stadskanaal weer opduikt. Ik geef graag de stuurknuppel weer terug. Want landen is het lastigste van vliegen weet ik. Behendig zakken we naar de juiste hoogte en draaien het circuit in. Nog één bocht naar rechts en we zitten precies voor de baan. Twee uur na vertrek raakt het toestel de baan weer. Als was het een bromfiets, zo tuffen we over het gras naar de eenzame benzinepomp om de tank weer vol te gooien. “Zit er nog genoeg in?” hoor ik dan. Hopla, een andere hobby-piloot is al weer in de lucht met het zelfde toestel. Normaal wordt het toestel nog even gewassen en daarna de hangar in gereden. Maar op deze mooie dag gebruikt de vliegclub ieder uur om in de lucht te zijn. Wassen komt later wel.

Zelf vliegen – waar kan dat

Wat een geweldige ervaring! Nooit geweten dat het zo eenvoudig is om een keer mee te gaan. En nooit geweten dat het zo enerverend is. Als reisjournalist die heel regelmatig vliegt dacht ik nergens meer van op te kijken. Maar dit is zo anders. Zo veel echter. Ik geef toe: om uit een raampje naar beneden te kijken is een commerciële vlucht veel relaxter. Maar om te ervaren wat er allemaal bij vliegen komt kijken is een MLA een prachtig avontuur. En er zijn veel plekken in Nederland waar zelf vliegen mogelijk is. Actieve clubs zijn: Stadskanaal, Drachten, Hoogeveen, Hilversum, Midden Zeeland en Budel. Bij vliegclub Westerwolde vlieg je 30 minuten mee voor €40. Ook bij zweefvlieg clubs kun je meevliegen. Zoals bij de Delftsche Studenten Aeroclub die vanaf vliegveld Terlet vliegt.

Ook zelf vliegen? www.ehst.nl
Reisinspiratie: www.reishonger.nl